Jak zachęcić pracownika spółki do tego, aby pozostał w firmie jak najdłużej? Co robić, kiedy zwykłe systemy premiowe nie przynoszą oczekiwanych efektów? Rozwiązaniem tych problemów jest ESOP, czyli akcjonariat pracowniczy. Dowiedz się, na czym polega, jakie ma zalety i jak go wdrożyć.
Czym jest ESOP?
ESOP, czyli z angielskiego Employee Stock Option Plan, to program opcyjny stworzony dla pracowników. Znany jest też pod nazwą akcjonariatu pracowniczego. Polega on na tym, że po spełnieniu określonych warunków, kluczowe dla spółki osoby otrzymują od pracodawcy udziały w firmie. Dużą rolę odgrywa dobrze skonstruowany regulamin. Wskazuje on w sposób szczegółowy zdarzenia, które uprawniają pracowników do nabycia udziałów.
ESOP określany jest jako skuteczny system motywacji, co w pełni odpowiada temu, w jaki sposób działa. Jego celem, poza zachęcaniem do bardziej efektywnej pracy, jest zwiększenie lojalności pracowników wobec firmy, a także zapobieganie nadmiernej rotacji.
Akcjonariat pracowniczy pozwala na dodatkowe, a przy tym atrakcyjne wynagradzanie najlepszych pracowników. Dzięki odpowiednio opracowanemu systemowi ESOP, osoby pełniące kluczowe dla rozwoju spółki role, mogą stać się jej częścią. Akcjonariat pracowniczy dobrze sprawdza się w start-upach, które nie mogą od razu pozwolić sobie na wysokie wynagradzanie pracowników, a jednocześnie zależy im na pozyskaniu i zatrzymaniu w firmie jak najlepszych osób.
Kto może skorzystać z ESOP?
Program opcyjny jest przeznaczony dla pracowników, spółek akcyjnych, prostych spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych. Stosuje się go także w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. W przedsiębiorstwach prowadzonych w inny sposób nie ma udziałów lub akcji, które stanowią niezbędny element ESOP. Warto wiedzieć też, że z uwagi na obecne regulacje ujęte w Kodeksie spółek handlowych, programy motywacyjne tego typu najlepiej sprawdzają się w spółkach akcyjnych i prostych spółkach akcyjnych .
Jak wdrożyć ESOP?
Skuteczne wdrożenie programu opcyjnego na udziały dla pracowników jest możliwe po wcześniejszym przygotowaniu odpowiednich dokumentów i dopełnieniu wszelkich formalności.
Jednym z najważniejszych elementów jest regulamin programu. To podstawowy dokument stanowiący bazę dla ESOP. Zawarte są w nim dokładne warunki uczestnictwa w programie oraz zasady jego działania. Regulamin określa m.in. to, jaka pula udziałów może przypaść pracownikom. Ponadto reguluje, kto może być uczestnikiem ESOP i jakie warunki należy spełnić, aby móc objąć akcje. Regulamin programu zatwierdzany jest przez zgromadzenie wspólników lub zgromadzenie akcjonariuszy.
Chcąc wdrożyć ESOP, należy także przygotować umowę przystąpienia pracownika do programu. Dokument ten jest zawierany między nim a spółką. Trzeba być świadomym, że objęcie udziałów przez pracowników jest możliwe poprzez emisję nowych. Stąd też cały proces wymaga podwyższenia kapitału zakładowego spółki i wizyty u notariusza.
